Stefan Grabiński  Wyspa Itongo  I starannie pozamykał okna .  — A może tu ktoś umarł na zakaźną chorobę ? — zrodziło się podejrzliwe przypuszczenie .  — W takim razie wpadł em z deszczu pod rynnę …  Ha , trudno — nie ma wyboru , dobry i taki nocleg .  Obszedł po kolei puste izby .  — Co za dojmujący chłód !  Zatrząsł się od zimna .  — Trzeba stanowczo zdobyć opał .  — A teraz zapalimy w „ sypialni ” .  — Proszę wejść — zachęcił „ gospodarz ” .  — Dziękuję panu za ułatwienie mi sytuacji .  Rzeczywiście położenie chwilowo bez wyjścia .  Skorzystam z pańskiej gościnności , dopóki nie ustanie ta okropna ulewa .  — Radził by m zdjąć świtkę ; jest gruntownie przemoczona .  Pozwoli pani , że jej w tym pomogę .  Rozejrzała się po izbie zdumiona .  — Pan tu mieszka ?  Roześmiał się , ukazując rząd zdrowych , trochę drapieżnych zębów .  Kobieta patrzyła zamyślona w rozjarzoną czeluść pieca .  — Potrafię uszanować wolę pani .  — Dziękuję .  Uśmiechnęła się .  — A tak , wzięło się coś niecoś na wszelki wypadek .  I zaczął rozkładać na oknie wiktuały .  — Najfatalniejsza rzecz , że nie mamy stołu ani krzeseł .  — Tak ?  To doskonale !  Zaraz go tu przytoczymy .  — A pan ?  — Mnie pozwoli pani rozłożyć się obozem u jej stóp .  Przyniósł prowianty z okna i wyciągnął się na podłodze , opierając ramieniem o pień .  — Proszę zająć się łaskawie podziałem środków żywności ; tylko sprawiedliwie , bardzo proszę — dodał , spostrzegłszy , że co lepsze kąski przeznacza dla niego .  — Mamy jeszcze w odwodzie puszkę sardynek .  Zaraz otworzę .  Przy pomocy klucza odwinął blaszaną przykrywkę .  — Trzeba to zapić winem .  — Tokaj ? — zapytała , nalewając ostrożnie .  — Tak .  — Wyborny !  Od razu czuje się dobrą , starą markę .  — I dlatego wypiła pani tylko do połowy ?  Popatrzyła mu filuternie w oczy .  Wychylił duszkiem resztę .  Oddała mu spojrzenie .  — A bardzo pan ich ciekaw ?  — Pst !  Czy nic pan nie słyszał tam , w sieni ?  Powstał niechętnie i zaczął nadsłuchiwać .  — Zdawało się pani — uspokoił ją po kilku sekundach .  — To wiatr wałęsa się dookoła domu .  — Proszę być spokojną .  Ani żywej duszy .  Drzwi zakręcił em .  Pani Wanda dorzuciła do ognia chrustu .  — A pan ?  — Ładna perspektywa !  — A teraz słyszał pan ?  — Może to gospodarz tej rudery ?  Rzeczywiście słychać było za drzwiami człapiące kroki kogoś jakby obutego w drewniane chodaki .  Kroki umilkły .  Krzepniewski puścił snop światła z elektrycznej latarki wzdłuż kurytarza …  Nie odkrył nikogo .  — Owszem .  Na to się zgadzam .  I wyszedłszy w sień , uchwyciła się mocno jego ramienia .  — Teraz mi raźniej .  — Ma pan broń przy sobie ?  Może być potrzebna .  — Nabita ?  — Proszę mieć go na wszelki wypadek w pogotowiu .  — Jak pani uważa — zgodził się i wziął broń do ręki .  — A teraz naprzód !  Otworzył drzwi wiodące do pierwszego pokoju po lewej i wszedł z ociągającą się kobietą .  — Kto tu ? — zapytał ponownie .  — Może pani trochę odpocznie .  Rozścielił na podłodze swą kurtkę .  — Jest pani słodką , prześliczną kobietą — odpowiedział , pieszcząc bezwładną jej rękę .  — Ależ proszę bardzo .  — Niech pan spojrzy na drzwi , na klucz .  — Wiatr , przeciąg czy co , u licha ? — mruknął i powstawszy , próbował przeszkodzić dalszemu obrotowi .  — Proszę się uspokoić .  Przecież klucz tkwi w zamku po naszej stronie .  Mogę drzwi w każdej chwili otworzyć .  Tak poczęło się dziecię , nad którym od kolebki zaciążyły moce zaświatów .  Pani Paulinie żal się go zrobiło okrutnie .  Podjęła podrzutka i zaniosła do izby .  — Biedactwo ty moje — przemawiała do zdumionego wciąż gościa .  — Pewnieś głodne , co ?  Czym ja cię nakarmię ?  Cycić nie dam , bo nie mogę .  Może z flaszki wydudlisz trochę mleczka ?  — Niczego , niczego — przyznał i zapytał oczyma .  — Dopiero co znalazła m pod naszym progiem .  — Aha !  Podrzuciła jakaś miejska lafirynda .  Pański bękart .  Ha , trudno .  Lepszy znajda niż nic .  Boża w tym wola .  — Może nie chrzczone ? — rzuciła przypuszczenie kowalowa .  A przydarzyło się to po raz pierwszy jakoś koło Wielkiej Nocy , gdy chłopiec kończył już rok piętnasty .  — Którego to z was , durnie — huknął — świerzbi skóra na grzbiecie ?  — Cholera ! — zaklął stary .  — To jakieś czarcie sztuki !  — Zaśby tam , panie majstrze !  Wszystko szczyra prawda .  — Hm …  Widział eś tę hecę na własne oczy ?  — A juści .  — No a wy , reszta ? — objął wzrokiem cały swój personel .  I znów zagrały żelazną pieśń kowadła i młoty …  — Może ci przetrąciło kości wczoraj w szopie ?  — Panowie — zakończył diagnozę — znaleźli śmy nareszcie kapitalne medium .  Zabieramy je z sobą do Warszawy , co ?  I uderzył dłonią w wyciągniętą ku sobie dłoń Będzińskiego .  Osiągnąwszy ten wysoki szczebel w skali mediumicznych wyczynów ,  Janek nie schodził już w dół .  Przeciwnie — jego zdolności ideoplastyczne pogłębiały się i doskonaliły za każdym nowym eksperymentem .  Aż doprowadził do produkowania kilku fantomów równocześnie .  — Znacie to miejsce ? — zapytał Będziński .  — A to dlaczego ?  — Tam cosik od lat „ zawadza ” .  Będziński uśmiechnął się zadowolony .  — Mam wrażenie — objaśnił kolegę lekarza — że nareszcie znaleźli śmy to , czego szukamy .  Przyrządy stwierdzają tożsamość miejsca .  Za pół godziny będziemy u celu .  — Ja tam nie pojadę — oponował chłopek .  — Nie bądźcie dzieckiem , panie Mateuszu !  Podwieziecie nas na kilometr od tego miejsca i zaczekacie .  — Byli śmy prawdopodobnie świadkami sceny wiarołomstwa małżeńskiego — rzekł Będziński .  — Która rozegrała się w tym domu może przed wiekami — uzupełnił uwagę Przysłucki .  — Bardzo być może .  Lecz zdaje się fantomy nie wypowiedziały nam jeszcze swego ostatniego słowa .  Słyszysz ?  Z piersi Janka wydobył się przeciągły jęk .  Komisarz Malowiejski uśmiechał się sceptycznie i pokpiwał półgębkiem z całej imprezy .  Przeszli do wnętrza izby .  — Nic nie szkodzi .  Jakie żywiła wtedy uczucia dla Gniewosza ?  — Sławciu !  Sławeczko moja !  — Sławuniu moja najdroższa ! — załkała cicho , ujmując w swe dłonie wyciągniętą ku sobie rękę córki .  I zajął się gorliwie budzącym się już Jankiem .  Będziński przyznał jej rację .  — Będzie to nawet rzeczą bardzo wskazaną .  Przysłucki , pomóż mi z łaski swojej .  Przestraszeni nieprzewidzianym zajściem goście cichaczem usunęli się .  Tymczasem Gniewosz odzyskał przytomność .  Przysłucki pochylił się nad ręką chorego i pilnie przypatrywał się miejscu wskazanemu przez kolegę .  Będziński poklepał Gniewosza po ramieniu .  Spojrzał na zegarek .  Pani Śląska podała mu rękę z uśmiechem na rozpogodzonej twarzy .  Pocałował ją w rękę .  — Adieu , moi panowie !  Do widzenia , do jutra !  Pani Krystyna zaprzeczyła gestem .  — I tu mnie znaleźli !  Ciekaw jestem bardzo , od kogo .  Rozdarł kopertę i szybko przeczytał pismo .  — Piękny mężczyzna — mówił zamyślony .  — I szczęśliwy — dodał , patrząc jej głęboko w oczy .  Uśmiechnęła się z goryczą .  — Niech pan nie bluźni .  Umarł tak młodo .  Miał zaledwie trzydzieści lat Żyli śmy ze sobą tylko cztery miesiące .  Gniewosz przystąpił do niej i ujął łagodnie jej ręce .  — Biedna — powtórzył parę razy cicho .  — Choroba ?  — Nieszczęśliwy wypadek .  Umarł nagle przy budowie .  Puścił jej ręce .  — Dawno ?  — Dwadzieścia sześć lat temu .  Znów spojrzał jej w twarz z serdecznym współczuciem .  — Tak .  Wychodząc za mąż , miała m zaledwie 16 lat .  Uśmiechnęła się smutno .  — A dziś jestem już starą babą .  Gniewosz żachnął się jak pod razem szpicruty .  Odpowiedział mu ciepły , miękki uścisk jej ręki .  Popatrzył na nią ze skupioną uwagą .  Wstrzymała go spojrzeniem .  — Jeszcze nie , jeszcze nie teraz — błagały jej oczy .  Więc umilkł wzruszony .  — Co pan powiedział ?  — Czy pan wie , co pan powiedział , panie Janku ?  Zapytał ją niemo oczyma .  Zadzwoniła na sługę i wydała dyspozycję .  Potem oboje , wziąwszy się pod ręce jak para dobrych , starych przyjaciół , przeszli do sąsiedniego pokoju .  Oślepiony blaskiem , Gniewosz przystanął na progu .  Krystyna patrzyła na niego niemal przerażona .  Postąpił ku szafce .  — Na półce górnej , po lewej , przy samej ścianie powinien być tom poezji Leopolda Staffa .  Otworzył i zajrzał do wnętrza .  — Jest ! — zawołał radośnie .  — Jest !  Wziął do ręki księżycowo - błękitną książeczkę .  — Gałąź kwitnąca .  Zna pani te poezje , Krystyno ?  Był dawno w mym przeczuciu .  Pomnisz : szedł em z Tobą  Wzdłuż muru , zza którego słodko się wychyla  Tonąca wśród jaśminów i róż biała willa ,  Tchnąca marzeniem w ciszy i woni głębokiej .  Na srebrnym niebie gasły różowe obłoki ,  Błękitny zmierzch zapadał i byli śmy smutni .  Stanęli śmy w zadumie u krat starej wrótni ,  Patrząc w tajemne mrokiem ogrodu głębiny ,  Stworzone zda się , aby wśród nich snuć godziny  Szczęścia w niezmąconej i jasnej miłości .  Wszystko zdało się czekać żądnych ciszy gości ,  Wzruszenie odebrało mu głos .  Umilkł .  Wtedy Krystyna przytuliwszy głowę do jego piersi dokończyła :  Ogród tchnął upojeniem .  Tęsknotą wiedziona  Dłoń ma bezwiednie pchnęła wrota i … opadła ,  Wrota zamknięte były .  I twarz Ci pobladła ,  Bo i Ty może wtedy odgadła ś to samo :  Że obalony posąg Hermesa , co plamą  Na murawie wśród zmierzchu bielał , jak płat śniegu ,  Był jak poseł miłości pogodnej , co w biegu ,  Chcąc wrota nam otworzyć , runął , jak kwiat ścięty ,  U bramy zostawiwszy nas szczęścia — zamkniętej .  Przerwała mu niecierpliwie :  Przycisnął do ust jej rękę .  — Czym zasłużył em sobie na tyle dobroci , Krystyno ?  — Kocham .  — Kto tu ? — usłyszała głos swój obcy jakiś i zdławiony .  — Kto tu ?  Twarz widma rozjaśnił dobry , serdeczny uśmiech .  Poznała go .  I wtedy usłyszała głos jego cichy jak dawniej , łagodny :  — Mężu mój !  I rzuciła się w wyciągnięte ku sobie ramiona .  W ciągu pierwszych kilku minut nie spotkali ani jednego przechodnia .  Tak doszli do najbliższej przecznicy .  Wtem na zakręcie rozpruł ciszę ostrzegawczy odzew auta .  Krystyna chciała cofnąć się na chodnik , lecz potknąwszy się o krawężnik , upadła .  Gniewosz pochylił się i wyciągnął po nią ręce .  Lecz było już za późno .  Coś nieubłaganego jak pięść przeznaczenia odtrąciło go od niej na parę metrów .  Rozległ się krótki , przeszywający serce krzyk i czarna masa pojazdu , spełniwszy okrutne swe zadanie , zanurzyła się z powrotem w mgłę …  Przez sześć tygodni Gniewosz pasował się ze śmiercią .  Szanse zwycięstwa były tym słabsze , że w walce tej brał udział tylko organizm .  Dusza ogłuszona obuchem nieszczęścia stała po stronie „ nieprzyjaciółki ” .  Toteż gdy po wielu dniach maligny po raz pierwszy otworzył przytomnie oczy , opanowało go wszechwładne uczucie wstrętu .  Obrzydliwa gorycz wypełniała po brzegi całe jestestwo .  Spotęgował ją widok otoczenia : jego mieszkanie prywatne w zakładzie Będzińskiego i wszystko , co się z tym dalej wiązało .  W końcu zwaliło się na niego lawiną wspomnienie Krystyny .  Zaskowyczał z bólu .  Lecz i Będziński nie próżnował .  Gorączkowe studia i egzaltowany kult dla zmarłej nie uszły jego uwagi , a że osłabiały widocznie sprawność mediumiczną Janka , musiał im przeciwdziałać : postanowił teraz zrealizować dawniej już powzięty plan i wywieźć go za granicę .  Zmiana otoczenia , wrażenia i sensacje podróżnicze miały doprowadzić jaźń pupila do radykalnego zwrotu .  Doktór spodziewał się , że dopiero tam „ wszystkie sentymentalne mrzonki i marzenia o emancypacji wywietrzeją mu z głowy ” .  Lecz i tu spotkał się ze stanowczym oporem .  Gniewosz kategorycznie oświadczył , że nie wyjedzie .  Przyszło do gwałtownej sceny .  Padły słowa mocne , rozstrzygające .  W rezultacie Gniewosz tegoż jeszcze dnia rozstał się z Będzińskim na zawsze i zamieszkał w pokoiku na poddaszu domu przy ulicy Ścieżkowej , w odległej , świeżo włączonej do miasta dzielnicy , a w bliskim sąsiedztwie z ulicą Leśną .  Odtąd intensywna praca w fabryce wypełniała mu szczelnie godziny poranne aż do obiadu .  Popołudnia poświęcał Krystynie .  — Spędzał je częścią na Powązkach , u jej mogiły , częścią na przechadzkach w okolicy willi przy Leśnej .  Zwłaszcza te przechadzki miały niewysłowiony urok .  Tak upłynęły dalsze dwa lata .  Zbliżał się wiek męski .  Ból po utracie Krystyny ścichł , ukoił się i przeszedł w stadium mgłą melancholii zasnutych wspomnień .  W tym czasie Gniewosz ukończył w pełni swe studia i otrzymał dyplom inżynierski .  W fabryce podniesiono mu gażę i powierzono stanowisko odpowiedzialne .  Wyrobił sobie opinię dzielnego pracownika .  Mimo to widocznie pewne objawy jego mediumizmu przedostawały się od czasu do czasu do wiadomości „ kochanych bliźnich ” , bo nieraz po kryzysie transowym podchwytywał niejedno spojrzenie brzemienne ciekawością z domieszką nabożnego strachu .  W któreś jesienne popołudnie zauważył , że nie jest jedynym miłośnikiem spacerów po samotnej ulicy .  Chodnikiem po przeciwnej stronie jezdni przechadzała się młoda jasnowłosa dziewczyna w żałobnej sukience .  Obecność jej rozdrażniła go .  Minęła godzina , dwie — panienka nie odchodziła .  Twarz jej nie zdradzała ani cienia zdenerwowania .  Cicha i smutna przesuwała się jak geniusz żało by pomiędzy żółkniejącymi już pierzejami drzew .  Aż gdy zaczął zapadać zmierzch , zapuściła czarną , gęstą woalkę i powoli odeszła w stronę miasta .  Nieudała schadzka — określił sytuację Gniewosz .  — Lecz prawdę mówiąc , żal mi jej trochę .  Ten jej partner — to albo łotr skończony , albo idiota .  Tyle godzin dać czekać na próżno dziewczynie .  — Może to obłąkana ?  — Ciekaw jestem , czy i ona mnie zauważyła ?  Zainteresowanie dla dziewczyny w żałobie wzrastało z dniem każdym .  Niezmiennie o godzinie trzeciej po południu zjawiała się w alei i nie schodziła z placówki aż do zachodu .  Nie odstraszały jej jesienne , dżdżem opiłe szarugi , rozszlochane jękiem wichru , ociekłe mgła — nie zniechęciły zimowe zawieje , jadowite mrozem , kurzące zamiecią .  Przychodziła codziennie .  — Przechorowała się biedaczka nie na żarty .  Ostatnim razem mróz był straszliwy i musiała się wtedy przeziębić .  Poszedł za nią spojrzeniem pełnym współczucia i życzliwości …  Minęła zima i miała się ku schyłkowi wiosna .  Panienka w żałobie wciąż odwiedzała ul . Leśną .  Pewnego dnia pod koniec czerwca przechadzka jej przeciągnęła się dłużej niż zazwyczaj i chociaż zmrok zasnuwał już ulicę błękitną wstęgą , postać jej wciąż czerniała pomiędzy drzewami .  Może zatrzymał ją zapach rozkwitłych świeżo bzów i jaśminu , miodowa woń pylących kwieciem lip ?  Wtem usłyszał Gniewosz ciężkie , wlokące się kroki .  Jakiś mężczyzna o podejrzanej powierzchowności ukazał się po tamtej stronie ulicy i powoli zbliżał się ku nieznajomej .  Dziewczyna po raz pierwszy okazała pewne zdenerwowanie .  Rozejrzała się bystro dokoła i nieznacznie zeszła z chodnika na środek jezdni .  Podejrzany osobnik zauważył to i poszedł za jej przykładem .  Po chwili stał już przy niej i zdjąwszy kapelusz , coś mówił .  Odsunęła się i zaczęła uciekać w stronę Wesołej .  Napastnik rzucił się za nią w pogoń i wkrótce , chwytając brutalnie za ramię , osadził na miejscu .  Gniewosz w kilku skokach przebył dzielącą ich przestrzeń i jednym uderzeniem pięści wymierzonym zręcznie w jego łokieć oswobodził ją z uścisku .  Mężczyźni spojrzeli na siebie dziko .  Indywiduum zrobiło charakterystyczny ruch wstecz , jakby sięgając po broń w tylnej kieszeni .  Gniewosz uprzedził go i paraliżując jedną ręką niebezpieczny gest , drugą uderzył go pod brodę .  Znów sięgnął ręką poza siebie i zaklął :  — Te , doliniarz !  Zwędził eś mi spluw !  Oddaj !  Gniewosz po raz pierwszy od lat był w świetnym humorze .  — Wybaczy pani tę trochę brutalną scenę , lecz nie umiał em znaleźć innego sposobu uwolnienia jej od tego natręta .  Pozwoli pani , że się przedstawię : inżynier Jan Gniewosz , do usług .  Podała mu rękę .  — Dziękuję panu .  Moje imię : Ludwika Krzemuska .  — Chętnie skorzystam z uprzejmości pana .  Ruszyli w kierunku Wesołej .  Rozbudzona walką fizyczną energia Gniewosza znalazła ujście w ożywionej rozmowie .  Podniosła na niego zmieszana śliczne błękitne oczy :  — Od ubiegłej jesieni spotykam panią na Leśnej codziennie .  — Nie .  Mieszkam powyżej , przy Ścieżkowej .  — Więc musi pan codziennie przechodzić Leśną ?  Spojrzał na nią serdecznie .  — A gdyby m i ja miał specjalny powód do codziennych przechadzek po Leśnej ?  Gdyby i mnie ciągnęło coś nieodparcie do tego zakątka ?  Panna Krzemuska nagle zatrzymała się .  W świetle latarni twarz jej zdradzała silne wzruszenie .  — Więc i pana także wiąże z tą ulicą pewne wspomnienie ?  Wtedy Gniewosz wyznał jej wszystko .  Sluchała z głębokim zainteresowaniem , a gdy skończył , zapytała cicho :  — Więc tak bardzo ją pan pokochał ?  A gdy milczał i patrzył w jej oczy , uścisnęła mu rękę .  — Biedny pan , bardzo biedny .  Gdy rozstawali się koło najbliższego przystanku tramwajowego , czuli oboje , że łączy ich już silny , trwały węzeł sympatii .  — Kaprys przypadku sprowadził nas , towarzyszy niedoli , na to samo miejsce — mówił , ściskając na pożegnanie jej rękę .  — Więc los ?  Nie otrzymał już odpowiedzi .  Uniósł ją z sobą elektryczny pojazd .  — Jaka pani dobra ! — rzekł wdzięczny z głębi serca .  — Na miły Bóg ! — zawołał porywczo .  — Nie mogę patrzeć na łzy pani , panno Ludwiko !  Gniewosz zwrócił list i spojrzał w jej oczy wyczekująco .  Głęboka bruzda rozorała czoło inżyniera .  — A ona ?  A Krystyna ?  — Czczę ją jak świętą , a panią kocham , Ludwiko .  Patrzył na nią olśniony od szczęścia .  — Nie mogę uwierzyć temu , co słyszę .  — I chce to pani uczynić dla mnie jako dla przyjaciela ?  — Może nie tylko dla przyjaciela .  Zarumieniła się cudownie .  Gniewosz , nie władnąc sobą , objął ją wpół i przycisnął do piersi .  Na ustach jej pocałunku spragnionych znalazł milczącą odpowiedź …  W parę dni potem w kościółku parafialnym Św . Szymona odbył się ich ślub .  A nazajutrz odjechali ekspresem na Wiedeń .  — You have a very pretty wife — wyznał mu raz na pokładzie jakiś siwowłosy , poczciwie wyglądający gentleman .  — You happy man .  Przyjęli te słowa jak od ojca , z życzliwym uśmiechem .  Inżynier potwierdził pochyleniem głowy .  Gniewosz powstał i zbliżył się ku nocnemu gościowi .  — Skąd możesz wiedzieć o mnie cośkolwiek ?  — Jestem wolnym człowiekiem .  — Człowiek zależy od mocy nieznanych , często silniejszych od niego .  W tym mądrość , by umieć swoją wolę pogodzić z ich wolą , a może przez to i z wolą Przedwiecznego .  Prawdziwy mędrzec dorasta do swego losu .  Wy , ludzie Zachodu , rzadko to rozumiecie .  Po twarzy fakira przemknął cień uśmiechu .  — Więc co mi radzisz ?  — Nie mogę — to moja żona .  — Nigdy więcej nie będę ich sługą .  — Courage , madame ! — pocieszał , przechodząc mimo , kapitan Peterson .  — Spodziewamy się odmiany .  W ciągu najbliższych dwóch dni żegluga miała przebieg normalny .  Na wysokości Wysp Kangurowych barometr zaczął gwałtownie spadać .  Wśród załogi dało się odczuć lekkie podniecenie .  Przestwór zaległa duszna , przyczajona cisza .  Zbliżał się cyklon .  — Nie zawiniemy po drodze do Melbourne ? — zagadnął kapitana .  — Do pomp ! — zagrzmiał rozkaz kapitana .  Peterson zwrócił się do ludzi w bliższej statku szalupie , która właśnie odbijała od burty :  — Halo !  Brown !  Miejsce dla jednej kobiety !  Odpowiedziały mu głosy protestu .  — All right ! — rzekł spokojnie Peterson .  — Wiedział em , że Brown nie zawiedzie .  — Żegnajcie , chłopcy ! — usłyszał jeszcze słowa kapitana stojącego tuż obok na wyżce .  — Odchodzimy w sumieniach naszych spokojni .  — Good- bye , kapitanie ! — odpowiedział mu chór marynarzy .  Ktoś mnie przywiązał do bariery wyżki — pomyślał .  — Prawdziwie niedźwiedzia przysługa .  Gniewosz nie wierzył uszom .  — Więc „ Conqueror ” zatonął wczoraj ?  — O ile mnie rachuby nie mylą , tak .  Zapadło na chwilę milczenie .  Po południu powiała orzeźwiająca bryza .  Lekko wzdęta fala poczęła unosić .  — Hallo ! inżynierze !  Żyjesz jeszcze ?  — Żyje !  — How do you do , old fellow ? — przywitał go serdecznie Anglik .  — Krajowcy — rzekł obojętnie .  Gniewosz z trudem stanął na nogach .  — Peterson sięgnął ręką do tylnej kieszeni i uśmiechnął się .  Na szczęście ocalał browning .  Podniósł broń i błysnął nią tryumfalnie pod słońce .  Spokojnie wziął na cel najbliższego .  — Gniewosz powstrzymał go .  — Aha — wywnioskował kapitan — zaczynają pertraktować .  To co innego .  Izana spochmurniał .  — Atalanga stanąć ma niebawem przed obliczem najwyższego Atmy i zdać sprawę z ziemskiej wędrówki .  Kłamstwo nie może przejść przez usta władcy .  Widział was obu duchem wpierw , zanim stanęli ście w kręgu naszych spojrzeń .  Wiedzieli śmy od wczoraj , że przyjdziecie , i dziś wyszli śmy wam na spotkanie .  Bądź rozsądny , biały człowieku .  Peterson spojrzał na Gniewosza .  — Kpi czy o drogę pyta ? — zagadnął po angielsku .  Kapitan uderzył się ręką w czoło .  — Co za bałwan ze mnie !  Że też o tym nie pomyślał em .  Sądzę , że należy im uwierzyć na słowo i pozwolić zaprowadzić się do azylu , o którym wspomniał .  Zresztą nie mamy innej drogi do wyboru .  Upadam z głodu i wyczerpania .  Gniewosz przyjął decyzję apatycznie :  — Jak pan uważa , kapitanie .  — Izano — rzekł Peterson — wysłanniku króla Atalangi , idziemy za tobą , ufni , że punhonua Itonganów użyczy nam schronienia i opieki przed mocami zdrady i niedoli .  Twarz Izany rozjaśniła się .  — I nie zawiedziecie się .  Odpoczniecie przez noc , pokrzepicie ciała jadłem i napojem , a jutro na Radzie Starszych usłyszycie wolę króla .  Teraz chodźcie za mną .  Odwrócił się do nich plecyma i ruszył ku swoim w głąb wyspy .  Kłaczaste zwoje dymu wydobywały się leniwo z krateru i układały w równoległe ławice na jednostajnym błękicie nieba .  Izana zbliżył się do nich i wskazał ręką na szczyt :  — Święta góra , Rotowera .  Dom bogini Pele .  — Piękny szczyt — rzekł Peterson .  — Wyspa ma charakter wybitnie wulkaniczny .  Izana skinieniem ręki oddalił swych towarzyszy .  Odeszli ku osadzie , pomiędzy chaty , gdzie obskoczył ich tłum kobiet i dzieci .  Niebawem znaleźli się w azylum .  Izana wprowadził ich do wnętrza chaty , gdzie zastali już przygotowany dla siebie posiłek .  Stół bambusowy , przykryty liśćmi pizangu , nęcił owocami i soczystym , purpurowym miąższem gojawy .  Usiedli na trzcinowych zydlach .  Izana nabrał łyżką z brzuchatego wnętrza tykwy na talerz trochę jakiejś strawy i zaczął jeść .  — Poi — tłumaczył — ryba , mąka i taro .  — Ci kolorowi gentlemeni — to pierwszorzędni smakosze .  Zwłaszcza ta limoniada postawiła mnie na nogi .  Teraz przydały by się cygara lub przynajmniej papierosy .  — Hulloch !  Całkiem po europejsku ! — zawołał Peterson z entuzjazmem .  — Jak w kawiarni przy Tower Street .  Chciwie wciągali obaj w płuca narkotyk .  Wódz powstał od stołu .  — Nie mogę .  — Więc pozwól przynajmniej , że cię w tym wyręczę .  — Słucham .  Gniewosz podniósł leniwo głowę .  — Co dalej ?  — Być może .  Wszystko jedno .  Gniewosz podniósł brwi i na próżno silił się , by zrozumieć .  — Może dziwne , ale nie doniosłe .  Kapitan wypuścił z lulki spiralę dymu .  — W jaki sposób , do stu kartaczy , zdołała się dotychczas przede mną ukryć ?  — Kto taki ?  — Prawdopodobnie wyspa nie leży na szlaku żeglarskim .  — I na mapach nawigacyjnych też jej nie ma .  — Widocznie statki omijają te niegościnne strony .  Kapitan zamyślił się .  — A wie pan , co mnie tu na wstępie najbardziej zastanowiło ? — zapytał po chwili .  — Co takiego ?  — Język i wygląd fizyczny mieszkańców .  Gniewosz okazał lekkie zainteresowanie .  Peterson uśmiechnął się zadowolony .  — Fenomenalny zlepek !  Peterson powstał z maty zaciekawiony .  — A na cześć jakiego boga obchodzicie to święto ?  — Święto huśtawek nie czci żadnego boga , lecz przyśpiesza wzrost zboża i roślin .  Kapitan zwrócił się do Gniewosza .  A potem jak westchnienie ulgi załkała przeciągle bambusowa kaura .  — I strojem różni się od towarzyszek .  — Księżniczka Rumi jest kapłanką bogini Pele i dlatego nie wolno jej wystawiać na widok publiczny swej krasy .  I dla przykładu zerwał najbliższy kłos pszenicy , wyłuskał ziarno i spożył .  Na to hasło orszak braci magicznych rozsypał się po polu linią sierpa .  Kapłani odrzucili maski i wśród dźwięków muzyki „ oczyszczali ” rolę .  Gniewosz słuchał kapitana z odcieniem niechęci .  — Tak — rzekł w końcu głosem cichym , choć wyraźnym .  — Nie pomylił em się .  To jest ten sam człowiek , którego ujrzał em we śnie po prawej ręce mojego tronu .  Peterson skłonił się i przemówił krótko w tonie równie uroczystym .  Gromki okrzyk zadowolenia i szczęk tarcz uderzonych włóczniami na znak entuzjazmu były odpowiedzią na słowa kapitana .  — Nie godzi się — tłumaczył się z obłudnym uśmiechem , poza którym kryła się tłumiona niechęć — by m ja , niegodny i wzgardzony sługa świątyń i bogów , pił zaraz po przyjacielu oblubieńca duchów .  I podał bombillę wodzowi .  Ten uśmiechnął się życzliwie i pociągnął potężny haust odwaru .  Gniewosz uśmiechnął się gorzko .  — Przypadkowy zbieg okoliczności — powtórzył bezdźwięcznie .  — Ależ naturalnie .  Że ten konający kacyk znalazł w tobie materiał na medium , czy , jak się wyraził po swojemu , na pośrednika między tymi dzikusami a duchami ich przodków — to uważam za czysty przypadek .  — Jesteś przesądny , mój kochany .  Peterson spoważniał .  — Jeżeli tak jest istotnie , powinien eś okazać się mężczyzną i wydać im walkę na śmierć i życie .  — A ja ci w tym dopomogę , John !  Tu moja łapa .  Inżynier ujął w obie dłonie tę męską , życzliwie wyciągniętą rękę .  — Dziękuję ci , Will .  Kapitan uśmiechnął się .  — Tylko pomału , tylko metodycznie .  Oto mój plan .  Zdobędziemy pełne ich zaufanie , zyskamy wpływy , które ułatwią nam życie i sytuację , a przy pierwszej nadarzającej się sposobności wyfruniemy stąd , aż się za nami zakurzy .  Cóż ty na to , John ?  Peterson wypuścił z fajeczki gęsty kłąb dymu .  — O ile sobie przypominam , określił eś już raz szerokość i długość geograficzną wyspy — odpowiedział Gniewosz z lekkim uśmiechem .  — Vis à vis Chile ?  Skąd to przypuszczenie ?  Peterson popatrzył na nią z współczuciem .  Gniewosz odruchowo otoczył ją ramieniem .  — Rumi , Rumi — powtórzył parę razy miękko .  Odsunęła się lekko i zwróciła do kapitana :  — Twoje miejsce w świątyni , u boku strażniczki Wajmuti .  Nie przystoi ci , dziewicy i kapłance , przebywać nocną porą w domu mężczyzn .  Rumi rzuciła krótkie spojrzenie na inżyniera i milcząc odeszła .  Marankagua popatrzył na białych z wyzywającym uśmiechem .  Lecz Peterson nie pozostał mu dłużny .  Kapitan wskazał mu ręką drzwi .  — O to jesteśmy spokojni .  A teraz pozostaw nas samych .  Gdy czarownik zniknął w ciemnościach nocy , Gniewosz i Peterson wyszli przed dom i usiedli na ławie pod okapem .  Przez chwilę panowało milczenie .  Przerwał je kapitan uwagą :  — Wulkan Rotowera ! — szepnął .  — Wulkan Rotowera …  Trącił łokciem stojącego obok w zadumie Gniewosza :  — John , to ładne , co ?  Nawet bardzo ładne ?  A po chwili :  Huanako przerwał swą opowieść i zamyślonymi oczyma wodził po kołyszących się posępnie kazuarinach .  Gdy kapitan przetłumaczył Gniewoszowi treść słów jego , starzec skupił się ponownie i podjął rzecz przerwaną .  Tu arcykapłan znów przerwał i czekał cierpliwie , aż Peterson przetłumaczy wszystko na język białych swemu towarzyszowi .  Gdy to nastąpiło , zniżył głos do szeptu i zakończył :  Położył ręce na głowie Gniewosza i z wzniesionymi ku niebu oczyma chwilę modlił się cicho .  Potem odjął dłonie i lekko ucałował go w czoło .  Do osady wrócił orszak pogrzebowy koło dziewiątej wieczór .  Zanim Rada Dziesięciu zdołała zebrać się w wietnicy , wybuchł popłoch .  — Rotowera się przebudził !  Bogini Pele gniewa się na swoje dzieci !  Gorze nam ! Wulkan !  Wulkan !  Słowa wodza podziałały jak oliwa na wzburzone odmęty .  Ludzie opamiętali się , ścichli i powoli zaczęli gromadzić się na majdanie .  Jakby na potwierdzenie tego , co mówił Izana , wulkan uspokoił się .  Ustały podziemne wstrząsy i grzmoty , grunt przestał falować pod nogami i tylko słupy ognia zmieszanego z popiołem strzelały wciąż w górę i mąciły pogodę granatowego nieba .  Oba wnioski przyjęto i uchwalono wśród hucznych oklasków .  Z kolei podniósł się z miejsca Huanako i tak przemówił :  Arcykapłan usiadł , a Izana przystąpił do Gniewosza z kubkiem odwaru z torebek nasiennych bielunia czerwonego , rodzaj opium , które miało ułatwić mu przejście w stan transu .  Gniewosz , zachęcony przez Petersona , wypił .  Skutek był niemal natychmiastowy .  Inżynier zbladł i zaczął słaniać się .  Kapitan obrzucił Izanę groźno - badawczym spojrzeniem .  Lecz wódz uśmiechnął się i biorąc Gniewosza pod ramię , rzekł :  Wyszli , zapuszczając za sobą kotarę od wejścia .  Tymczasem dokoła namiotu duchów zebrały się rzesze ludu .  Tłok był taki , że Izana musiał rozstawić straże .  Na przestrzeni zamkniętej przez kordon wojowników dokoła wigwamu zajęli miejsca wodzowie i kapłani z Huanaką na czele .  Blask pochodni trzymanych przez strażników padał na twarze podniecone oczekiwaniem , skupione , ciekawe lub niedowierzające .  Tu i tam poprzez ciżbę masek ludzkich przeglądało oblicze ścięte uczuciem strachu lub wykrzywione ironią .  Tylko spojrzenia kapłanów spokojne i zrównoważone ukrywały starannie właściwy stan duszy .  Jeden Marankagua , stojący obok arcykapłana , nie silił się na zachowanie pozorów .  Twarz jego ponurą , ciemnobrązową przebiegał bezustannie uśmiech szyderstwa .  Wtem zerwał się wicher .  Przeszedł ponad głowami czekających ze świstem podobnym do wycia zgłodniałych szakali , potrząsnął czubatym szczytem wigwamu , załopotał kotarą i rozpłynął się w przestrzeni .  A przecież na palmach dookolnych i figowcach przy wietnicy liść jeden nie zadrgnął , nie zakołysała się gałązka .  Marankagua przestał się uśmiechać .  Głos umilkł nagle przykryty piekielną wrzawą innych domagających się swej kolei .  Wigwam trząsł się cały od prężącej się energii , która szukała ujścia .  Dzikie okrzyki , potworne obelgi i przekleństwa krzyżowały się w zamkniętym wnętrzu niby rzuty dzirytów i tomahawków .  W końcu wszystko umilkło i grobowa cisza zaległa namiot .  I wśród Itonganów była cisza grobu .  Stali zasłuchani wciąż w umarłe dawno echa głosów .  Pierwszy ocknął się Huanako .  Podniósł drżącą ręką brzeg kotary i wskazały Izanie rozciągnięte w poprzek namiotu ciało itonguara :  — Zanieś go do jego tolda , bo utrudzon wielce przez duchy .  — Zostawcie mnie samego — rzekł słabym głosem .  W tej chwili drzwi tolda odchyliły się i do wnętrza wśliznęła się bez szelestu Rumi .  Uśmiechnęła się i położyła palec na ustach .  Potem podała mu cynową czarkę z winem palmowym , zaprawionym sokiem gojawy .  Wypił , patrząc jej z wdzięcznością w oczy .  Trunek pokrzepił go widocznie .  Ujął w dłonie jej rękę i przycisnął do ust .  Cofnęła ją pomału przyjemnie zdumiona .  Znać gest ten na wyspie nie był w zwyczaju .  Lecz zrozumiała intencję .  — Marankagua ! — szepnęła ostrzegawczo i wskazała mu tomahawk wiszący nad łożem .  — Marankagua ! — powtórzyła dobitniej , gdy nie ruszał się z miejsca i podziwiał profil jej głowy z ciemną różą wpiętą we włosy .  — Marankagua ! — nagliła , sięgając po broń na ścianie .  Wreszcie zrozumiał .  Wyciągnął ramię po topór , lecz spóźnił się .  Zanim zdążył chwycić za stylisko , jakaś postać z zasłoniętą po oczy twarzą wtargnęła do izby i rzuciła się na niego skokiem pantery .  Błysnęło ostrze noża .  Inżynier schylił się , uniknął ciosu i ruchem wężowym przypadłszy do przeciwnika objął go wpół .  Wśród szamotania się spadło czarne poncho zasłaniające twarz wroga i oczy Gniewosza skrzyżowały się z wściekłym spojrzeniem czarownika .  — Ty psie parszywy — syknął przez zęby , wytrącając mu z ręki kordelas .  — Nauczę cię szacunku dla itonguara !  I wymierzył mu potężny raz pięścią między oczy .  Marankagua zachwiał się , brocząc krwią , odskoczył o parę kroków wstecz i z głuchym okrzykiem zniknął za drzwiami .  — Rumi — rzekł zwycięzca .  — Odejdź stąd , zanim nadejdą inni .  Odprowadzę cię do świątyni .  — Pamiątka po wizycie tego łotra Marankagui — objaśnił go krótko .  — Ale też dostał porządną odprawę .  Ziewnął , przeciągając ramiona :  — Jestem setnie zmęczony .  Należy mi się dzisiaj dobrze zasłużony spoczynek .  — Dobranoc , Will !  Był słoneczny poranek .  Wnętrze puszczy , podobne do odwiecznego chramu , oddychało tajemnicą .  Półmrok , powiernik istot zagadkowych , rozpinał tu zawsze zdradliwe więcierze .  Szare ich , cieńsze od pajęczej przędzy nici wiązały się w niewidzialne supły pomiędzy pniami palm , drzew mangrowiowych i figowców .  W dziedzinie półbrzasku snuły się cienie i kształty , kryły poza nabrzmiałymi w kształcie butelek trzonami flaszowców , przywierały do pokręconych wężowato korzeni igławy lub spłoszone przykucały w zbitych na kołtun i nie do rozwikłania zaroślach niebieskawego skrubu .  Tam , spoza parości chlebowca , wyglądały czyjeś oczy dzikie , płochliwe a ciekawe , ówdzie , przez spławy mlekiem ociekającego krowieńca , szarzał zarys postaci ni to ludzkiej , ni to zwierzęcej .  Na strzelistych araukariach huśtały się żółto - zielone papugi kakapo i „ keo ” lub podskakiwał z gałęzi na gałąź bezskrzydły ptak „ kiwi ” .  Po ziemi pełzały w fantastycznych skrętach kennedie i fiołkowe swanosy , z olbrzymich eukaliptusów zwieszał się szkarłatny lorantus .  Ze szczelin zabłąkanych tu wędrownych skał i głazów wystrzelał na wysokiej łodydze wielki jak ludzka głowa , czerwony waratah , dookoła pni rzewni , sagowców i pochutnika owijał się morderczy matopalo i dusił je powoli w pasożytniczych uściskach .  Przecedzone przez dzikie oplącza lian , paproci , surmii , drążni i ramienic słońce wpadało w zaułki puszczy poświetlą zmorowatą , zielonkawą , rozświecało na chwilę zakazane komysze i mateczniki , przedpotopowe zasieki i zastrzały i przerażone tym , co ujrzało , cofało się z powrotem .  Tu , z tej zielonej matni , nigdy nie przemierzonej ludzką stopą , unosił się wieczyście czad rozkładających się zwłok roślinnych i zwierzęcych .  Z czarnej lub brudnoczerwonej wody , zakisłej kożuchami prawieków , wywiązywały się opary ostre i zjadliwe i odpływały trującymi falami ku brzegom puszczy …  — Taberany niech go strącą w przepaście Rotowery !  — Niech ugotuje swego dziadka !  — Oszust jeden !  Żonę mi na śmierć podkurzył ziołami !  — Oby go żywcem odarł ze skóry pan borów , Tane - Mahuta !  — Dziecko mi urzekł !  — Zdrajca Marankagua !  Fałszywy czarodziej !  — Krowom moim odmówił mleko !  — Złajnik !  — Parszywy pies mu kobongiem !  Po tych słowach wystąpił z grona wodzów doświadczony w boju Ngahue i skłoniwszy się , odpowiedział :  Tu arcykapłan odwrócił się twarzą ku ludowi i zawołał wielkim głosem :  — Król Czandaura niech żyje !  — Niech żyje ! — odgrzmiały tłumy .  — Niech żyje ! — powtórzyły echa borów .  Gniewosz wzniósł włócznię ponad głową i gdy się uciszyło , odpowiedział jednym słowem :  — Przyjmuję .  Peterson przymknął filuternie jedno oko .  A głośno , w języku Itonganów :  — Wola Waszej Królewskiej Mości jest dla mnie rozkazem .  I uścisnął rękę Czandaury .  — Synu i królu mój , przyjm błogosławieństwo na drogę nowego żywota .  I zaśmiał się cicho .  — Księżniczko Rumi , jakżeś piękna w twej szacie surowej !  — Tobie je zawdzięczam , Rumi .  Pokraśniała i spuściła oczy .  — Schlebiasz mi , królu .  Ostrzegła m cię za późno .  Życie zawdzięczasz tylko własnemu męstwu .  Podniosła oczy i rzekła z entuzjazmem :  — Bił eś się jak lew , Czandauro .  Marankagua jest podłym zdrajcą , ale dzielnym wojownikiem .  Mało kto sprostał mu w walce wręcz .  A jednak wytrącił eś mu nóż z ręki jak dziecku .  Cofnęła się przerażona żywością jego słów .  Zatrzymał ją , chwyciwszy za rękę .  — Róża jest kwiatem krwi i namiętności .  Nie przystoi kapłance .  — A jednak owej nocy ustroiła ś nią głowę .  A tymczasem na drugim końcu osady , w toldzie królewskim , toczyła się rozmowa między Czandaurą , Atahualpą i Izaną .  Kapitan był chmurny i niezadowolony .  Spojrzał królowi w oczy .  — Uszy Mahany były otwarte na słowa czarownika .  — Domyślał em się tego — wtrącił Peterson .  — I ja to spostrzegł em .  — Gdy Huanako kazał sobie oddać zebraną tongę , okazało się , że jest jej o wiele mniej , niż się spodziewał .  Zasiek w spichrzu przeznaczony na święte ziele wypełnił się zaledwie do połowy .  Czandaura zmarszczył się :  — Kto rozdał pomiędzy nich ziele ?  — Sami wzięli od tongalerów .  Peterson zaklął siarczyście .  Czandaura już przypasywał miecz do boku .  — Pijanice i tchórze !  Tymczasem Ngahue milczkiem , bez emfazy , lecz skutecznie , ciął tomahawkiem .  — Niech Manu ma cię w swojej opiece , dzielny królu ! — odpowiedział wódz .  — Idę spełnić rozkaz .  I chyłkiem okrążył ze swoimi chram boga .  — Niech żyje Czandaura ! — powtórzyli rozentuzjazmowani wojownicy .  — Później , później .  Teraz nie ma czasu na takie drobiazgi .  — Gdzie Rumi ?  A gdy mu nikt nie odpowiedział , znów przymknął ociężałe powieki …  „ Ufaj i bądź spokojny !  Czuwa nade mną Manu i twoja gwiazda ” .  Uśmiechnął się .  Czandaura przyzwał do swego boku Pomarego .  — Gdzie jest wigwam , w którym trzymają Rumi ?  — Tuż obok królewskiego , pierwszy na prawo .  — Możesz odejść .  Czandaura pchnął Pomarego z rozkazem do Atahualpy na zachodnim skrzydle .  — Niech żyje Czandaura , król wyspy Itongo ! — wołali zwycięzcy .  — Niech żyje ! — podjęli okrzyk zwyciężeni .  — Gdzie król ?  Gdzie Czandaura ?  Atahualpa , choć ranny i pobladły od utraty krwi , wjechał koniem w tłum jeńców i klnąc po angielsku , krzyczał :  Aż uspokoił go Pomare , który objąwszy wpół chwiejącego się już na siodle , rzekł półgłosem :  — Król poszedł uwolnić kapłankę Rumi .  Jakoż niebawem z ulicy pomiędzy wigwamami nadjechał Czandaura na białym rumaku .  Przed nim na siodle z zasłoniętą zielonym kwefem twarzą siedziała Rumi , za nim ponuro patrząc spode łba szedł pieszo wzięty na lasso Marankagua .  — Skąd macie te monety ? — zapytał Izanę .  — Ale jak dostały się na wyspę ?  — Odsłoń twarz , Rumi .  Do króla i arcykapłana możesz przemawiać z odkrytym obliczem .  Usłuchała i odsłoniła twarz .  Oczy jej smutne i łagodne jak u sarny spoczęły na Czandaurze .  — Tak , to właśnie .  — A jednak — kto wie , czy to nie możliwe .  Kapitan potrząsnął niedowierzająco głową :  — Co powiesz , księżniczko ?  — Czy to źle ?  — Co za przesądy ! — burknął po angielsku Peterson .  Huanako popatrzył z surową uwagą i nic nie odpowiedział .  Lecz odtąd obaj biali omijali głęboko na szczecinie trawy rysujące się projekcje menhirów .  — Co tobie , John ?  Jesteś chory ?  Król podniósł z trudem ociężałe powieki .  Czandaura westchnął i obudził się .  Ujrzał nad sobą pochylone życzliwe twarze przyjaciół .  — Czyście co widzieli ? — zapytał .  Pogładził z uśmiechem jej włosy .  Rozprawa nie trwała długo .  Wina była oczywista .  I wyrok nie nasunął sędziom żadnych wątpliwości .  Jednomyślnie skazali zdrajcę na spędzenie 24 godzin w „ wigwamie śmierci ” .  Król zatwierdził wyrok .  — Dlaczego uciekasz przede mną , Rumi ?  Ciebie tu szukał em .  Przystanęła z pochyloną nisko głową .  — Czego życzysz sobie , królu mój i panie ?  — Przyszedł em powiedzieć ci , Rumi , że jesteś mi droższą nad to królestwo moje i cenniejszą nad życie .  Przyszedł em wyznać ci miłość moją .  — Dlaczego mi to powiedział eś .  Czandauro ? — poskarżyła się cicho .  — Bo kocham cię , Rumi , i chcę , by ś była moją .  Przytuliła się do niego .  — Kto idzie ?  Powoli , uśmiechając się , odsunął rygle .  Czandaura zmierzył go surowym spojrzeniem .  — Mój brat — rzekł wolno — niech milczy .  Nie przystoi żołnierzowi wstrzymywać ręki króla swego i wodza .  Po ogrodach i sadach zbierano banany , owoce pizangu , gojawy , pistacji , melony i soczystą mięsowocnię smaczliwki .  Peterson westchnął .  Kapitan odsapnął uspokojony .  — Właśnie chciał em wywołać ten konflikt .  Peterson zdębiał .  — A to po co ?  — Innymi słowy , albo położysz ich wszystkich na łopatki , albo sam kark skręcisz przy tej sposobności .  — To się wie .  Do widzenia , John .  — Włos mu z głowy nie spadnie .  — Kto was tu postawił ?  Atahualpa ?  — Szaman Wangarua — odpowiedział dowódca straży .  W oczach króla zamigotały błyskawice .  — Kto go upoważnił do wydawania podobnych rozkazów ?  Czandaura zrobił niecierpliwy gest ręką .  Izana stropił się .  Weszli pod dach chaty .  Świta króla zajęła miejsce straży i rozlokowała się dookoła domu .  Tak powiedziały mi widma przodków waszych , Itonganie .  I przysięgam wam , że będę im posłuszny .  Izana żyć będzie .  Czandaura pochylił głowę .  — Gdzie Rumi ? — zapytał opryskliwie .  Z fałdów kotary za ołtarzem wysunęła się postać ukochanej .  — Jestem już , jestem .  — Po co wysłała ś mi ją na spotkanie ? — badał , gładząc ciemne warkocze .  — Przeciwnie .  Ujrzy nas rad .  Biedna Itobi !  Zaprzeczyła ruchem głowy .  — Czy jesteś chora ?  Podniosła ku niemu twarz zalaną łzami .  Peterson zaśmiał się beztroskliwie .  Spojrzała surowo na męża .  — Co tu robisz , Will ?  Itobi śpi ?  Peterson zaprzeczył gestem .  — Szukam jej .  A ty , John ?  Na dworze wciąż szalała burza .  Przygarnął ją ku sobie .  — Błogosławioną bądź , Rumi , żono najdroższa !  — Nie poznajesz mnie , Czandauro ?  Przerwała mu gniewnym gestem ręki .  Twarz Napo spochmurniała , w oczach jej zagrały zielone światła .  Cofnęła się ku wyjściu i wybuchnęła głośnym , szyderskim śmiechem .  — Wstrzemięźliwy Czandaura !  Cha , cha , cha !  Czysty , kobiety nie znający itonguar !  He , he , he !  Niepokalany kochanek duchów !  He , he , he ! He , he , he !  Podniosła groźnie pięść .  — Pożałujesz tego , biały człowieku .  Bo i w moich żyłach płynie krew królewska , i ja godna jestem być twoją nałożnicą .  — Kto tam ?  — To my , Rumi i Wajmuti .  Gonią nas .  Gniewosz w kilku słowach przedstawił powagę sytuacji .  Peterson zaklął z cicha .  — Dzień dobry , przyjacielu !  Każ otrąbić poranną pobudkę .  Za kwadrans ruszamy .  Wezwij do boku królewskiego Czantopiru i straż .  — Wydajesz się zmieszany , Ksingu .  Powiedz , co ci leży na sercu .  Przeciągły okrzyk entuzjazmu był mu odpowiedzią :  — Czandaura król i jego wódz Atahualpa niech żyją !  — Rumi !  Król uśmiechnął się wyzywająco .  Czandaura przybliżył ku czarownikowi twarz zmienioną od gniewu i pogardy .  — Czy to twoje ostatnie słowo dla nas , Czandauro ?  — Usłyszał eś je .  — Gdyby m mógł liczyć na Ngahuego … — bronił resztką sił swej pozycji Gniewosz .  — Gdyby m mógł …  — All right , John — rzekł z uznaniem kapitan .  — Zaczynasz znów być Europejczykiem .  Rumi objęła tkliwym spojrzeniem piastunkę .  — A ty , Wajmuti ?  Pojedziesz z nami ?  — On silniejszy od Pele i jej gniewu .  — All right !  Zanurzyli się we wnętrznościach skały .  W dziesięć minut potem Gniewosz zgasił latarkę i prostując się z westchnieniem ulgi , oświadczył :  — Pół mili morskiej , nie więcej .  — No — to niedaleko .  Poczuł w ustach niby ciepły piasek .  Wypluł z obrzydzeniem .  — Popiół .  Posępna , purpurowa łuna rozlała się po niebie i wtargnęła do wnętrza puszczy .  W blaskach jej ujrzeli powywracane dziko odwieczne pandany , złomy skał i głazów naniesionych z gór .  — Śmierć idzie , śmierć …  — Więc przecież oni silniejsi od ciebie , ukochany ?  Zrozumiał spojrzenie i odpowiedział :